Μελέτη της χωροχρονικής κατανομής της περιεκτικότητας της ατμόσφαιρας σε υδρατμούς, με συνδυασμένη χρήση δορυφορικής τηλεπισκόπησης και μεθόδων μη γραμμικής ανάλυση  
EN GR
       
 
 
 

Περιγραφή Αισθητήρων

Το ραδιόμετρο AVHRR

Οι Αμερικανικοί δορυφόροι ΝΟΑΑ είναι δορυφόροι παρατήρησης της γης σε ηλιοσύγχρονη πολική τροχιά. Οι δορυφόροι που βρίσκονται σήμερα σε λειτουργία είναι οι NOAA 12, 14, 15, 16, 17 και 18. Η λειτουργία της σειράς των δορυφόρων ΝΟΑΑ απαιτεί τουλάχιστον δύο δορυφόρους σε πλήρη λειτουργία σε τροχιά μέσου ύψους 850 Km. Το είδος αυτής της τροχιάς έχει επιλεγεί γιατί προσφέρει την πλέον κατάλληλη γεωμετρία για επαναληπτική και προκαθορισμένη κάλυψη περιοχών από δορυφόρους που χρησιμοποιούν το σύστημα πραγματικού χρόνου μετάδοσης δεδομένων. Η τροχιακή κλίση είναι σχεδόν πολική στις 99,8 μοίρες. Ο χρόνος για την ολοκλήρωση μιας τροχιάς είναι 102 λεπτά και ο αριθμός των τροχιών την ημέρα είναι 14,1.  H σειρά των δορυφόρων ΝΟΑΑ μεταφέρει αισθητήρες των οποίων οι καταγραφές μεταδίδονται σε πραγματικό χρόνο στους επίγειους δορυφορικούς σταθμούς. Μεταξύ των αισθητήρων αυτών είναι το AVHRR το οποίο έχει μέγιστη χωρική διακριτική ικανότητα 1,1 Km στο ναδίρ. Το εύρος κάλυψής του είναι 2800 Km κατά μήκος της τροχιάς και η άμεση γωνία επόπτευσης είναι 1,3 mrad. Τα χαρακτηριστικά της τροχιάς είναι τέτοια ώστε διαδοχικές τροχιές να συναντούν τον ισημερινό σε γεωγραφικά μήκη που διαφέρουν μεταξύ 25,3 και 25,52 μοιρών. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει κενό κάλυψης, ενώ με την ταυτόχρονη λειτουργία τουλάχιστον δύο δορυφόρων, καθένας από τους οποίους επαναλαμβάνει τροχιά γύρω από τη γη δύο φορές το εικοσιτετράωρο, κάθε σημείο στον ισημερινό έχει την δυνατότητα να απεικονιστεί τέσσερις φορές, ενώ κάθε σημείο στα μέσα γεωγραφικά πλάτη μπορεί να απεικονιστεί οκτώ φορές το εικοσιτετράωρο. Το AVHRR καταγράφει την ακτινοβολία που φτάνει σε αυτό σε πέντε φασματικές περιοχές (κανάλια):


α)   Κανάλι 1 (0,58 - 0,68 μm, ορατό): Αναφέρεται σε μετρήσεις ορατής ανακλώμενης ακτινοβολίας με σκοπό τον προσδιορισμό της λευκαύγειας του εδάφους, των χαρακτηριστικών της επιφάνειας που σχετίζονται με χιόνι και πάγο, της βλάστησης και των σχηματισμών νεφών.
β)   Κανάλι 2 (0,72 - 1,10 μm, εγγύς υπέρυθρο): Καλύπτει την φασματική περιοχή στο ορατό και στο πολύ κοντινό υπέρυθρο στην οποία η βλάστηση παρουσιάζει ισχυρή ανάκλαση. Έχει τη δυνατότητα να διαπερνά την ατμοσφαιρική αχλύ και για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται περισσότερο από το κανάλι 1 για τις ημερήσιες απεικονίσεις. Το γεγονός αυτό το κάνει ιδιαίτερα χρήσιμο για την απεικόνιση πλουμίων λόγω της σκέδασης της ηλιακής ακτινοβολίας στα σωματίδιά τους. Χρησιμοποιείται επίσης για την παρακολούθηση νεφών, για τον προσδιορισμό της κατάστασης χιονιού και πάγου.
γ)   Κανάλι 3 (3,55 - 3,93 μm, μέσο υπέρυθρο): Καταγράφει ένα μίγμα ανακλώμενης ηλιακής ακτινοβολίας και εκπεμπόμενης μεγάλου μήκους κύματος ακτινοβολίας από την επιφάνεια της γης και την ατμόσφαιρα. Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση φωτιάς ιδιαίτερα τη νύχτα όταν μόνο η εκπεμπόμενη από την επιφάνεια της γης ακτινοβολία είναι παρούσα στις καταγραφές του. Χρησιμοποιείται επίσης για την απεικόνιση της θερμοκρασίας των νεφών τη νύχτα.
δ)   Κανάλι 4 (10,5 - 11,3 μm, θερμικό υπέρυθρο): Λαμβάνει μετρήσεις στο θερμικό υπέρυθρο και χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των θερμοκρασιών του εδάφους, των χαρακτηριστικών των νεφών και για την εκτίμηση των επιφανειακών θερμοκρασιών ποτάμιων, λιμναίων και ωκεάνιων μαζών και νεφών ηφαιστειακής προέλευσης.
ε)   Κανάλι 5 (11,5 - 12,5 μm, θερμικό υπέρυθρο): Λαμβάνει μετρήσεις στο θερμικό υπέρυθρο και έχει εφαρμογές όμοιες με το κανάλι 4. Οι μετρήσεις του είναι πολύ σημαντικές για τον ακριβή προσδιορισμό των επιφανειακών θερμοκρασιών γιατί επιτρέπει την αφαίρεση της συμμετοχής της ακτινοβολίας των ατμοσφαιρικών υδρατμών από τους υπολογισμούς. Ο συνδυασμός των καναλιών 4 και 5 είναι ιδιαίτερα επιτυχής στον προσδιορισμό της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας όπου βρίσκει και επιχειρησιακή εφαρμογή.

Περισσότερες πληροφορίες για το ραδιόμετρο AVHRR μπορείτε να βρείτε εδώ.